Adıyaman Üniversitesi tarafından ev sahipliğinde düzenlenen "Badem Çalıştayı" 6 Aralık 2023 tarihinde gerçekleşti. Çiftçi, tüccar, sivil toplum örgütleri ve devlet kurumları temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşen çalıştayın sonuçları ve önerileri açıklandı.
Adıyaman Üniversitesi tarafından ev sahipliğinde düzenlenen "Badem Çalıştayı" 6 Aralık 2023 tarihinde gerçekleşti. Çiftçi, tüccar, sivil toplum örgütleri ve devlet kurumları temsilcilerinin katılımıyla gerçekleşen çalıştayın sonuçları ve önerileri şu şekilde özetlendi:
Üretim:
1. Ağaç başına düşen badem veriminin artırılması için bitki besleme çalışmalarının acilen başlatılması önerisi yapıldı. Bu kapsamda Adıyaman Üniversitesi, Tarım İl ve İlçe Müdürlükleri, Ziraat Odaları ve Kalkınma Ajansları iş birliğiyle projeler geliştirilecek.
2. Yeni badem bahçesi kurulumlarında farklı çeşitlerin denenebilmesi amacıyla Hasancık Üniversite Araştırma İstasyonunda deneme bahçeleri kurulması önerildi.
3. Badem üreticilerine özellikle susuz yetiştiricilik yapılan alanlarda organik badem tarımına geçiş için üniversite ve tarım müdürlükleri iş birliğiyle eğitim programları düzenlenmesi önerildi.
4. Kuru tarım yapan badem üreticilerine güneş enerjisi ile çalışan sulama tesislerinin inşa edilmesi önerisi getirildi.
5. Bademde verimliliği artırmak ve girdi maliyetlerini azaltmak için üretici uygulamalarının iyileştirilmesi amacıyla Adıyaman Üniversitesi, Tarım İl ve İlçe Müdürlükleri, Ziraat Odaları, GAP ve İpekyolu Kalkınma Ajansı tarafından desteklenecek projelerin hayata geçirilmesi önerildi.
Tüketim:
1. Adıyaman'da badem tüketiminin artırılması için halka bademin sağlık yararları konusunda bilgilendirme yayınları yapılması önerisi ortaya atıldı.
2. Tarım Kredi Kooperatiflerinde Adıyaman üretimi badem satışının desteklenmesi için Adıyaman Valiliği, Adıyaman Sanayi ve Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası ile iş birliği yapılması önerildi.
3. Adıyaman'da üretilen bademin kozmetik ve endüstriyel kullanımına yönelik yatırımların artırılması için tüccar ve esnafa badem şekeri yapma makineleri hibesi önerisi getirildi.
4. Bademe özel festivallerin düzenlenmesi, tanıtım aktivitelerinin artırılması ve turistlere yönelik badem satış noktalarının oluşturulması önerildi.
Pazarlama ve Tanıtım:
1. Badem borsasının ve lisanslı depoculuğun faaliyete geçirilmesi için Adıyaman Valiliği, Adıyaman Belediyesi, Adıyaman Üniversitesi, Tarım İl ve İlçe Müdürlükleri, Ziraat Odaları ve Adıyaman Sanayi ve Ticaret Odası'nın iş birliğiyle çözüm önerisi sunuldu.
2. Badem Birliği'nin ekonomik yapısının iyileştirilmesi amacıyla badem satışlarından alınan vergilerin düşürülmesi önerildi.
Ar-Ge:
1. Bölgede bademin farklı kullanımlarına yönelik araştırma-geliştirme çalışmalarının artırılması için Adıyaman Valiliği, Belediyesi, Üniversitesi, Sanayi ve Ticaret Odası, Ziraat Odaları, GAP İdaresi ve İpekyolu Kalkınma Ajansı iş birliğiyle desteklenmesi önerildi.
Politika:
1. Badem ithalatında uygulanan gümrük vergilerinin gözden geçirilerek yerel üretimin desteklenmesi için Adıyaman Valiliği, Belediyesi, Ziraat Odası ve Kâhta Badem Birliği iş birliğiyle çözüm önerisi getirildi.
2. Kaçak badem girişinin engellenmesi için T.C. Ticaret Bakanlığı ile iş birliği yapılması önerildi.
3. Üretici desteklerinin yetersiz olduğu belirtilerek Adıyaman Valiliği ve Belediyesi tarafından gübre, mazot ve elektrik enerjisi gibi girdi maliyetlerine destek sağlanması önerildi.
4. Bademin Adıyaman'da havza bazlı destekleme kapsamına alınması için T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın bu yönde adımlar atması önerildi.
Sonuç ve Öneriler: Badem üretimiyle ilgili çözüm önerileri ve sonuçlar şu başlıklar altında toplandı:
• Badem üretici birliklerinin aktifleştirilmesi.
• Yerel ve ulusal pazarlarda badem tanıtımının artırılması.
• Badem çeşitlerinin geliştirilmesi ve adaptasyon çalışmalarının yapılması.
• Ar-Ge çalışmalarının desteklenmesi ve badem ile ilgili endüstriyel uygulamaların artırılması.
Bu öneri ve sonuçlar, Adıyaman'da badem üretimi ve sektörünün geliştirilmesi amacıyla önemli bir yol haritası sunmaktadır.
