HÜDA PAR Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Şah Gültekin, Türkiye’de konut ve kira fiyatlarındaki artışa dikkat çekerek, özellikle 2024 yılına dair önemli uyarılarda bulundu. Gültekin, artan kira sorununun gündemdeki yerini koruduğunu belirterek, hükümete yönelik eleştirilerde bulundu ve çözüm önerileri sundu.
Kira Artışı: Piyasa Şartlarıyla Uyumlu mu?
Gültekin, Kasım ayında açıklanan TÜİK rakamlarına göre, kira bedellerine %62 oranında zam yapılmasının öngörüldüğünü hatırlattı. Ancak, bu artışın piyasa şartlarına uygun olup olmadığı konusunda tartışmaların devam ettiğini vurguladı. Konuyla ilgili açıklama yapan Gültekin, şunları söyledi:
“Kira artışı, vatandaşların alım gücünü zorluyor. TÜİK’in açıkladığı %62’lik artış, mevcut piyasa koşullarında ne kadar doğru bir oran, bunu sorgulamak gerekir. Kira fiyatlarındaki bu artışın temellendirilebilecek bir nedeni var mı? Bu tartışma hala devam etmektedir.”
Konut Satışı Artıyor, Kira Fiyatları Düşmüyor
Geçtiğimiz Ekim ayında, Türkiye genelinde 165 bin konut satışı yapıldığını belirten Gültekin, bunun son 22 ayın en yüksek satış rakamı olduğunu ifade etti. Ancak, buna rağmen kira fiyatlarında herhangi bir düşüş yaşanmadığını aksine ciddi artışların görüldüğünü belirtti.
“Ekim ayında 165 bin konut satışıyla rekor kırıldı. Ancak, konut satışındaki artışa rağmen kira fiyatlarında bir düşüş değil, aksine büyük artışlar gözlemlendi. Konut arzı artması gerekirken, bu süreçte arzın düşmesi, piyasada büyük bir dengesizlik yaratmıştır.”
Konut arzının azalmasının ardından, hem kiralık hem de satılık konut fiyatlarında yüksek artışlar yaşanırken, vatandaşların konut sahibi olabilmesi giderek daha da zorlaşmıştır.
Konut Arzı Azalıyor, Alım Gücü Düşüyor
2023 ve 2024 yıllarında yapı ruhsatı verilen konut sayılarının ciddi şekilde azaldığına dikkat çeken Gültekin, bu durumun konut sektöründe ilerleyen yıllarda ciddi sıkıntılara yol açabileceğini söyledi. 2022 yılında 642 bin, 2023 yılında 535 bin ve 2024 yılı 3. çeyreğinde ise 371 bin konut yapı kullanım izin belgesi aldığını belirten Gültekin, özellikle 2024 yılında deprem konutlarının da hesaba katılacak olmasıyla birlikte arzın daha da daralacağına dikkat çekti.
“2024 yılı itibariyle yapı ruhsatı almış konut sayısı ciddi bir şekilde azalmış durumda. Bu durum, vatandaşların alım gücünün azaldığı bir ortamda, konut sektöründe tekelleşmeye yol açacaktır. Satışların büyük ölçüde yatırımcılara yapılması, ilerleyen yıllarda kira fiyatlarının yalnızca büyük yatırımcılar tarafından belirleneceği bir durumu beraberinde getirecektir.”
Gültekin, konut alımında yaşanan zorlukların, inşaat sektörünün sadece yatırım aracı haline gelmesinden kaynaklandığını ifade etti. Bu durumun uzun vadede sadece zenginleşen yatırımcıların ve büyük sermaye gruplarının faydasına olacağına dikkat çekti.
Gültekin, HÜDA PAR olarak, TOKİ (Toplu Konut İdaresi Başkanlığı) aracılığıyla vatandaşların alım gücüne uygun konut arzının sağlanması gerektiğini belirtti. Özellikle dar gelirli vatandaşlar için uygun fiyatlı konutların üretilmesi gerektiğini vurguladı.
“TOKİ, konut sektöründe önemli bir rol oynamalı ve vatandaşların alım gücüne uygun konutlar üretmelidir. İnşaat sektörü artık sadece bir yatırım aracı olmaktan çıkarılmalı, asıl amaç vatandaşların uygun fiyatlarla ev sahibi olmalarını sağlamaktır. Eğer bu çözüm üretilmezse, ilerleyen yıllarda konut sektörü, sadece yatırımcılara hizmet eden bir alan haline gelecektir.”
Ayrıca, HÜDA PAR Genel Başkan Yardımcısı, yabancıların Türkiye’de konut alımına yönelik kısıtlamalar getirilmesi gerektiğini belirterek, bazı bölgelerde yabancıya konut satışının yasaklanmasını önerdi.
“Yabancıların konut alımına ciddi sınırlamalar getirilmelidir. Hatta bazı bölgelerde, yabancıya konut satışı tamamen yasaklanmalıdır. Bu şekilde yerli vatandaşların konut edinmesi sağlanabilir.”*
Kira Komisyonları Kurulmalı
Gültekin, kiralık konut fiyatlarının kontrol altına alınabilmesi için tüm il ve ilçelerde yerel kira komisyonları kurulması gerektiğini de belirtti. Bu komisyonlar aracılığıyla kira fiyatlarının belirlenmesi, yatırımcıların piyasa üzerindeki etkisini azaltarak, sadece ihtiyacı olan vatandaşların konut sahibi olabilmesinin önünü açabilir.
“Her il ve ilçede kira komisyonları kurulmalı ve kira fiyatları bu komisyonlarca belirlenmelidir. Kira getirisi düşen yatırımcıların sektöre olan talebi azalacak, bu da yalnızca ihtiyacı olan vatandaşların konut edinmesini sağlayacaktır.”
Gültekin, açıklamalarının sonunda, konut ve kira sorununun çözülmesi için acil adımlar atılması gerektiğini belirtti ve vatandaşların mesken hakkının korunması gerektiğini vurguladı.
“Konut sektörü, artık sadece yatırımcıların kazanç sağlayabileceği bir alan olmamalıdır. Vatandaşların, ev sahibi olma hakkı korunmalı ve konutlar, sosyal bir ihtiyaç olarak ele alınmalıdır. Bu sorunun çözülmesi için derhal etkili önlemler alınmalıdır.”
HÜDA PAR, konut fiyatlarındaki artışı kontrol altına alabilmek ve vatandaşların konut edinme hakkını koruyabilmek adına önerilerini sıraladı ve hükümete bu konuda sorumluluklarını yerine getirme çağrısında bulundu.
